Nowy kasowy PIT od 1 stycznia 2025 r.

30 października w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej została opublikowana ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza od 1 stycznia 2025 r. nowe rozwiązanie dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych – tzw. kasowy PIT. Na czym będzie polegać nowe rozwiązanie oraz kto będzie mógł z niego skorzystać? Zachęcamy do lektury.

Warunki do stosowania kasowego PIT

Podatnicy opodatkowani skalą podatkową, podatkiem liniowym oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych będą mogli skorzystać z kasowej metody rozliczania przychodów, jeśli zostaną spełnione łącznie poniższe warunki:

• przychody z prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej w roku bezpośrednio poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 1 000 000 zł, przy czym w przypadku przedsiębiorstwa w spadku w przychodach uwzględnia się również przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie przez zmarłego przedsiębiorcę (poprzednia wersja projektu przewidywała limit w wysokości 250 tys. euro),
• w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnik nie prowadzi ksiąg rachunkowych,
• podatnik złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze metody kasowej rozliczania przychodów w terminie:

  do dnia 20 lutego roku podatkowego,

  w przypadku podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego – do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności gospodarczej,

  jeśli rozpoczęcie działalności gospodarczej nastąpiło w grudniu roku podatkowego – do końca roku podatkowego.

Uwaga: W przypadku wyboru stosowania metody kasowej rozliczania przychodów, podatnik jest zobowiązany do jej stosowania przez cały rok podatkowy.

Szczegóły stosowania metody kasowego rozliczania przychodów

Podstawową zasadą tzw. kasowego PIT jest uznanie za datę powstania przychodu dnia, w którym została uregulowana należność, z tym, że dzień ten nie może być późniejszy niż dzień, w którym upływa 2 lata od wystawienia faktury lub dzień likwidacji działalności gospodarczej. Co to w praktyce oznacza? Przychód powstanie u podatnika w momencie uregulowania należności – czyli jeśli kontrahent nie zapłaci w terminie określonym na fakturze i będzie dalej się uchylał od obowiązku zapłaty, podatnik nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu. Z tym że po upływie 2 lat, jeśli nadal nie otrzyma zapłaty, taki obowiązek jednak u niego powstanie. Podobnie w momencie likwidacji działalności gospodarczej – podatnik będzie zobowiązany rozpoznać przychody z nieopłaconych faktur.

To, co istotne w metodzie kasowej, to że przez uregulowanie należności rozumie się również

• częściowe jej uregulowanie lub
• wpłaty na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach rozliczeniowych (zaliczki).

Trzeba również pamiętać, że metoda kasowa nie będzie miała zastosowania do wszystkich przychodów osiąganych przez podatnika. Skorzystać z niej będzie można w odniesieniu do przychodów, które:

• wynikają z transakcji między podatnikiem a przedsiębiorcą oraz
• są udokumentowane fakturami wystawionymi w terminach określonych zgodnie z odrębnymi przepisami.

Nie będzie natomiast miała zastosowania do przychodów:

• wynikających z transakcji między podatnikiem a podmiotem powiązanym (gdzie wielkość udziałów i praw w tym podmiocie wynosi co najmniej 5 proc.),
• wynikających z transakcji z podmiotem mającym miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową,
• z odpłatnego zbycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ujętych w ewidencji środków trwałych oraz WNIP.

W przypadku, gdy wystawienie faktury i uregulowanie należności będą miały miejsce w dwóch różnych okresach, w których w jednym z nich podatnik stosował metodę kasową, w drugim zaś jej nie stosował, wówczas do ustalenia daty powstania przychodu wynikającego z tej faktury podatnik przyjmuje zasady ustalania tej daty stosowane w roku podatkowym, w którym faktura została wystawiona.

Koszty uzyskania przychodów

Podatnicy rozliczający się metodą kasową powinni pamiętać o szczególnych zasadach rozliczania kosztów – koszty poniesione w roku podatkowym, w którym podatnik stosuje metodę kasową rozliczania przychodów, wynikające z transakcji dokonanych między podatnikiem a przedsiębiorcą są potrącane w roku podatkowym, w którym zostało uregulowane zobowiązanie, nie później jednak niż w dacie poniesienia kosztu.

Ewidencja faktur

Warto pamiętać, że w przypadku wyboru kasowej metody rozliczania PIT, podatnicy będą musieli prowadzić ewidencję faktur dokumentujących przychody rozliczane tą metodą. Ewidencja taka powinna zawierać datę wystawienia faktury, numer dokumentu, kwotę należności z niej wynikającej oraz datę uregulowania należności. Rzetelne prowadzenie ewidencji uprości prawidłowe rozliczenie podatku dochodowego.

Podstawa prawna:

• art. 1 pkt 2 ustawy z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r., poz. 1593)